تاریخ آنتالیا

تا اکنون ساکنان اوليه آنتاليا نامشخص مانده‌است. بنا به شواهد تاريخي نام اين شهر از آتالوس دوم (Attalos II) پادشاه پرماگون گرفته شده‌است که در ??? سال قبل از ميلاد بر آن ناحيه حکومت مي کرده‌است. در حفاري‌هايي که در سال ???? از ناحيه Do?u Garaj? آنتاليا صورت گرفته مشخص شده‌است که روزگاري اين شهر پايگاه نيروي دريايي روم و داراي ناوگان‌هاي قدرتمندي بوده‌است. بعد از اين حفاري معلوم شد اين شهر بيشتر از آنچه تخمين مي‌شد در حدود ??? سال پيش از ميلاد وجود داشته‌است. در سال ??? قبل از ميلاد آنتاليا که بخشي از جمهوري روم بوده‌است. در همان سال آتالوس سوم جهت حکمراني بر کل امپراتوري روم در حين عزيمت جان خود را از دست داده‌است. اين شهر در زمان روم باستان داراي رونق و رشد چشمگيري بوده‌است. مسيحبت در قرن دوم ميلادي در اين شهر گسترش يافت. در دوران امپراطوري بيزانس آنتاليا يکي از شهرهاي مهم بوده‌است. در قرن سيزدهم ميلادي آنتاليا توسط ترکان سلجوقي فتح و از سال ???? ميلادي تا ???? ميلادي بعنوان پايتخت ترکيه بوده‌است. ابن بطوطه عربي در سالهاي ????- ???? مسافرتي به آنتاليا داشته که اين طور بيان مي‌کند:

از آلانيا به طرف آنتاليا که زيبا رفته و اين منطقه داراي پوشش‌هاي طبيعي و زيبايي بوده و حجم وسيعي از شهر داراي نقاط و اماکن جذاب و ديدني بوده‌است. آنتاليا داري جمعيتي زياد بوده که به چهار ناحيه تقسيم شده که تاجران مسيحي در اطرف بندر ساکن بوده و در محل زندگي آن ديواري بزرگ احاطه مي کرده و دروازهايي داشته که در طول شب و روزهاي جمعه بسته مي شده‌است. يونانيان که ساکنان اصلي و قديمي اين شهر بوده‌اند و يهوديان و خانواده سلطنتي هر يک در نواحي چهارگانه خود ساکن بوده‌اند. مسلمان اين شهر در شهر اصلي ساکن بودند. تمام ناحيه‌هاي ذکر شده داراي ديوارهاي و دروازهاي بلند و مستحکمي بودهاند. اين شهر داراي باغها و ميوه‌هاي خيلي خوبي بوده و داراي زرد آلوهاي بسيار مرغوب به هسته‌هاي شيرين که به عنوان اجناس لوکس به مصر صادر مي شده‌است.

به گفته اوليا چلپي در اوسط قرن ?? ميلادي اين شهر داراي ???? خانه شامل بيست محله ترک نشين و چهار محله يوناني نشين بوده‌است. شهر از ديوار-ها و دروازه‌ها فراتر رفته و در بندر نيز از وجود ??? قايق گزارش داده‌است.

در قرن ?? ميلادي در پي مهاجرت ترک‌هاي قفقاز و بالکان به اين منطقه جمعيت اين شهر به ????? نفر رسيد. مسيحيان و يهوديان در نواحي جداگانه اين شهر در اطراف بندر ساکن هستند. تور آنتاليا تابستان 95

مولانا جلال‌الدين بلخي که در قونيه در ميانه آناتولي مي‌زيسته در کتاب فيه مافيه به آنتاليا اشاره داشته و مي‌گويد:

«فرمود که: جانب توقات مي‌بايد رفتن که آن طرف گرمسير است، اگر چه انطاليه گرمسير است، اما آنجا اغلب روميانند، سخن ما را فهم نکنند. اگر چه در ميان روميان نيز هستند که فهم مي‌کنند. روزي سخن مي‌گفتم ميان جماعتي و ميان ايشان هم جماعتي از کافران بودند، در ميان سخن مي‌گريستند و متذوّق مي‌شدند و حالت مي‌کردند. سؤال کرد که: ايشان چه فهم کنند و چه دانند؟ اين جنس سخن را؟ مسلمانان گزيده، از هزار يک فهم مي‌کنند، ايشان چه فهم مي‌کردند که مي‌گريستند؟